DƯƠNG XUÂN SA - 陽春砂仁 (阳春砂仁)
Còn gọi là xuân sa, sa nhân, mé tré bà.
Tên khoa học Amomum villosum Lour (Amomum echinosphoera Schum).
Thuộc họ Gừng (Zingiberaceae).
Dương xuân sa - Amomum villosum
Dương xuân sa (Fructus Amomi villosi) là quả chưa chín phơi hay sấy khô của cây dương xuân sa (Amomum villosum).
Nếu còn cả vỏ thì gọi là xác sa, loại bỏ vỏ là sa nhân.
A. MÔ TẢ CÂY
Dương xuân sa là một loại cỏ nhỏ, sống lâu năm, cao tới 1,5m, thân rễ phình to và mọc ngang.
Lá hình mác rộng, dài 14-40cm, rộng 2-8cm, đầu nhọn, phía gốc tròn, gần như không cuống, hai mặt nhẵn. Cụm hoa nhiều, nhưng mọc thưa từ gốc thân lên, cán mang hoa gầy, lúc đầu nằm ngang, sau mọc thẳng đứng, dài 6-8cm, có những bẹ mọc như lợp ngói.
Hoa màu trắng vàng nhạt, tràng hình ống, thùy hình trứng, dài 13mm.
Quả hình trứng, trên có những gai nhỏ, quả dài 2cm, rộng 12-15mm.
Hạt có đường kính 3mm.
B. PHÂN BỐ, THU HÁI VÀ CHẾ BIẾN
Cây này phổ biến ở miền Bắc và các tỉnh miền Trung nước ta, thường được khai thác với tên sa nhân. Thường mọc hoang ở những miền rừng núi ẩm thấp, có khi được trồng.
Tại Trung Quốc cũng có mọc ở Quảng Đông, Quảng Tây và Vân Nam.
Cách thu hái và chế biến cũng như thu hái chế biến sa nhân giới thiệu ở sau.
C. THÀNH PHẦN HÓA HỌC
Năm 1958, hệ dược, viện y học Bắc Kinh nghiên cứu thắng sa nhân Amomum villosum có chứa 0,69% saponin.
D. CÔNG DỤNG VÀ LIỀU DÙNG
Như sa nhân.
Xem vị "Sa nhân: http://www.dotatloi.com/nhung-cay-thuoc-va-vi-thuoc-viet-nam/ket-qua-tra-cuu/sa-nhan